XXXIV: MODALNEBENSÄTZE - MODAL YAN CÜMLELER (Nebensätze der Art und Weise):

I.Karşılaştırma Cümleleri (Vergleichssätze) wie, als :

a) Er ist so reich, wie ich vermutet habe.

b) Er machte einen so hohen Gewinn bei seinen Geschäften, wie er gehofft hatte.

c) Er verhielt sich (genau)so, wie wir gedacht hatten.   d) Er ist noch reicher, als ich erwartet habe.

e) Er machte einen höheren Gewinn, als er angenommen hatte.

f) Er verhielt sich ganz anders, als wir uns vorgestellt hatten.

Wie ve als'li karşılaştırmalı cümlelerde genellikle farklı zamanlar vardır, çünkü beklenen veya umut edilenlerle gerçekler karşılaştırılmaktadır.

KURALLAR:

(a+b) Eğer gerçek bir olayla varsayılan bir olayın aynı olması durumunda yan cümlede wie kullanılır. Temel cümlede sıfatın veya zarfın önünde so bulunur.

(c) Bazen temel cümlede so tek başına da bulunabilir. O zaman so vurgulanır.

(d+e)  Eğer gerçek bir olayla varsayılan bir olayın aynı olmaması durumunda yan cümlede als kullanılır. Temel cümlede Komparativ bulunur.

(f) anders, ander- 'den sonra als'li karşılaştırmalı cümle bulunur. (Er hat gewiss andere Pläne, als...)

II. Karşılaştırma cümleleri (Vergleichssätze) je ... desto:

Yan Cümle               Temel Cümle

1.je...desto veya je..umso bağlaçları Komparativ bir karşılaştırmaya işaret ederler.

Çok nadir kullanılan şekil:

            Artikel gerektiren tekil isimlerde, belirsiz artikel daima je veya desto'dan önce bulunur.

2. Cümle dizilişi: Önce je'li ve Komparativli bir yan cümle gelir, çekimli fiil en sonda bulunur. Daha sonra desto'lu ve Komparativli temel cümle gelir.

(a) En çok kullanılan biçim: Karşılaştırma için Komparativ zarflar kullanılır.

(b) Karşılaştırma için Komparativ sıfat-tamlamaları (Attribut) kullanılır ve genellikle artikelsiz isimlerin önünde bulunur.

(c) Eğer tamlama yoksa,  o zaman takısız yükseltme biçimleri mehr veya  weniger kullanılır.

(d) Nadiren: artikel gerektiren tekil isimlerde her zaman je veya desto önünde belirsiz artikel bulunur.

III. wie  (Modalsätze)

            a) Wie es mir geht, weisst du ja. Du weisst ja, wie es mir geht.

                Wie ich ihn kennengelernt habe, habe ich Dir schon geschrieben.

                Ich habe Dir schon geschrieben, wie ich ihn kennengelernt habe.

            b) Wie gut er sich verteidigt hat, haben wir alle gehört.

                Wir haben alle gehört, wie gut er sich verteidigt hat.

            c) Wie ich annehme, wird er trotzdem verurteilt.

                Wie ich gehört habe, hat er sein gesamtes Vermögen verloren.

Kurallar:

(a) Modal yan cümleler biçim (Art) ve şekil (Weise) sorularından ortaya çıkabilir.

            Wie geht es Dir? Wie es mir geht, weisst du ja.

(b) Modal bağlaç wie bir zarfla tamamlanabilir.

(c) wie bağlacıyla yapılan yan cümleler, bir kimsenin bir olaya bakış açısını da gösterebilir.

Wie ich annehme, kommt er morgen. Wie ich glaube, ...; Wie er sagte, ...; Wie ich erfahren habe,...

*Modal yan cümleler nadiren asıl cümleden sonra gelirler.

               Meine Verwandten sind schon lange umgezogen, wie ich annehme.

IV. indem  (Modalsätze)

            Sie gewöhnte ihm das Rauchen ab, indem sie seine Zigaretten versteckte.

            Er kann den Motor leicht reparieren, indem er die Zündkerzen auswechselt.

Kural: indem bağlacı ile yapılan Modal yan cümleler, bir kimsenin bir şeyi nasıl yaptığı konusundaki biçim, şekil ve araca işaret eder.

            Die Frage ist: Wie wird eine Handlung ausgeführt?